Papa 11. Pius, M. Kemal Atatürk’ten ne istedi? Ayasofya neden kapatıldı?
*
Papa 11. Pius…
***
M. Kemal’in Ayasofya Camii’ni kapattığını daha evvel paylaştığımız uzunca bir makalede belgelerle ispatlamıştık.[1] Bu yazımızda ise kapalı kapılar ardında konuşulanları gün yüzüne çıkaracağız. M. Kemal Ayasofya’yı niçin kapattı? Kimler istedi? Neye karşılık kapatıldı? Bu yazıda bütün bunların cevabını bulacaksınız.
Yakın Tarih ile az çok meşgul olanlar, 1922’de, Lozan Barış Konferansı başladığı sıralarda Ingiliz “gazeteci” Grace Mary Ellison’un, Ankara’ya gelip M. Kemal ile görüştüğünü bilirler. Bu görüşmede söz Ayasofya Camii’ne gelir ve Ellison o dönem Vatikan’da Papa olan 11. Pius’un teklifini M. Kemal’e iletir. Devamını kendisinden dinleyelim:
*
***
“Ankara’da M. Kemal Paşa’ya Papa’nın barış için büyük isteğini söyledim. Paşa’ya Hıristiyanlara karşı cömert davranışının ne olacağını sordum. Ayasofya bir Hıristiyan kilisesi olduğuna göre, Hıristiyanların ruhani lideri Papa’ya geri verilip verilmeyeceğini araştırdım.
M. Kemal Paşa cevap verdi: ‘Eğer Hıristiyan kilisesinin bir tek kolu olsaydı, Ayasofya şimdi, bizim Müslüman geleneklerimizin bir parçası olmasına rağmen, bu mümkün olabilirdi. Hıristiyan kilisesi o kadar çok bölündüğüne göre bu, imkansızdır. O takdirde Ruslar, Yunanlar ve Anglikanlar bizim topraklarımızda Ayasofya için birbirleriyle dövüşmeye kışkırtılacaklardır. Ve sizin barış için öğütlediğiniz iyi davranış, sonsuz bir çatışmaya yol açacaktır. Ama yine de Hıristiyanlara dünya gözünde layık olan onuru vermek için, elimizden ne gelirse yapmaya çalışacağız ve Ayasofya’yı bir cami olarak korumakla, Katolik kilisesinin gerçekten haysiyetini incitiyorsak, onu, ya bir müzeye çevireceğiz, ya da tamamen kapatacağız. Hiç kimse bizim, bilerek, planlı Hıristiyan kilisesini incittiğimizi söyleyememelidir.’
– Paşa’ya Hıristiyan dinine karşı gösterdiği içten duygularından ötürü teşekkür ettim.”[2]
*
[2] no’lu dipnotta bahsi geçen sözlerin yer aldığı ingilizce kitabın ilgili sayfaları…
***
Evet, bu satırları okuyanların başından aşağı kaynar sular döküldüğünü tahmin edebiliyorum. Fakat hakikat bu, yapacak bir şey yok…
Ellison, M. Kemal ile yaptığı görüşmeyi ve Ankara’daki izlenimlerini, “An Englishwoman in Angora” başlığıyla kitaplaştırıp 1923’te ingilizce neşretti. M. Kemal’in hakim olduğu Türkiye’de ise bu kitaba itiraz eden, yukarıdaki iddiaları tekzip eden kimse çıkmadı. Yani burada kesinlikle bir iftira söz konusu değildir.
Gördüğünüz gibi Papa, M. Kemal’den Ayasofya konusunda taviz istiyor… Üstelik Lozan Barış Konferansının devam ettiği bir hengamda. Peki ne karşılığında? Kemalistler sürekli olarak “Lozan, Türkiye Cumhuriyeti’nin tapusudur” diyorlar ya! O halde bu tavizi, “Türkiye Cumhuriyeti’ni M. Kemal’e bir nevi ‘ihale’ etmek karşılığında istiyor” diyebilir miyiz? Nasıl Suudi Arabistan’ı, Suriye’yi, Irak’ı, Yemen’i birilerine “ihale” etmişlerse, Türkiye’yi de M. Kemal’e ihale etmişlerdir diyemez miyiz? Sadece soruyorum…
Peki gözlerinden ateş fışkırtan karizmatik “ATAMIZ” niçin “siz kim oluyorsunuz, biz muzafferiz, Ayasofya bizim hakkımızdır” d(iy)emedi. Ne oldu o büyük, ulular ulusu kahramanımıza?
Hani 7 düveli tepelemişti? Demek hepsi masalmış…
*
[2] no’lu dipnotta bahsi geçen sözlerin yer aldığı (Türkçeye tercüme edilmiş) kitabın ilgili sayfaları…
***
Bakın M. Kemal yukarıda ne diyor: “…Ayasofya’yı bir cami olarak korumakla, Katolik kilisesinin gerçekten haysiyetini incitiyorsak, onu, ya bir müzeye çevireceğiz, ya da tamamen kapatacağız.”
1923’te neşredildi bu çarpıcı sözler!.. Neyi inkar edeceksiniz?
E peki Müslümanların haysiyeti ne olacak? Bunu hiç düşündü mü? Peki gavurun şapkasını Müslüman milletin başına zorla geçirdiğinde Müslümanların haysiyetini bir an olsun düşünmüş müydü “yüce gönüllü” paşamız?
Bu nasıl iştir anlamak mümkün değil… Müslümanların halifesini kovar, fakat Papa’ya ihtiram eder. Türklerin Hakanı ve Osmanlı Padişahını tepeler, ancak Ingiltere Kralı 8. Edward’a saygıda kusur etmez ve onu Dolmabahçe rıhtımında “bizzat” eliyle karaya çıkarır.[3] Hıristiyanların haysiyeti için Sultan Fatih’in emaneti olan koskoca Ayasofya Camii’ni kapatır, fakat Müslümanların camilerini başlarına yıkar ve haysiyetleri hiç umrunda olmaz. Akıl almıyor…
Ve bizden, böyle birine “ATAM” dememizi istiyorsunuz!.. Bunu hangi Müslüman, hangi Türk diyebilir? Fatih Sultan Mehmed’in emaneti olan Ayasofya Camii’ne sahip çıkmadığı için mi “ATAM” diyeceğiz? Böyle bir şey mümkün mü? Elbette değil!..
Yarın 30 Ağustos Zafer Bayramı… Güya Zafer… Neyin zaferi, kimin zaferi? Her şey apaçık ortada… Vicdanınız kabul edebiliyorsa durmayın, gidin kutlayın.
.
**********
.
KAYNAKLAR:
.
[1] Ayasofya Camii’ni M. Kemal kapattı, belgelerle ispatı için bakınız;
[2] Grace Mary Ellison, An Englishwoman In Angora, 1923, sayfa 244, 245.
Bu kitap “Milliyet Yayınları” tarafından Türkçeye kazandırıldı. Bakınız; Grace Mary Ellison, Bir Ingiliz Kadını Gözüyle Kuva-i Milliye Ankarası, (Tercüme eden Ibrahim S. Turek), Milliyet Yayınları, 1. Baskı, Istanbul 1973, sayfa 247, 248.
[3] M. Kemal ile Ingiltere Kralı 8. Edward’ın samimiyeti için bakınız;
.
**********
.
Kadir Çandarlıoğlu
.
**********
.
Alıntılarda şu şekilde kaynak belirtiniz:
http://www.belgelerlegercektarih.com
*
Belgelerle Gerçek Tarih 
Bir Cevap Yazın