M. Kemal Atatürk Cumhuriyet Düşmanı mı?

*

Cumhuriyeti gerçekten biz mi kurduk?..

***

M. Kemal 15 Ocak 1923 günü yani Cumhuriyet’in ilanından takriben 9 buçuk ay evvel Eskişehir Mutasarrıflık Dairesinde yaptığı konuşmada Cumhuriyet’e karşı çıkmış ve o sırada Türkiye’nin idare şekli olan “Meclis hükümeti” sistemini savunmuştu:

“Bildiğimiz meşruti ve cumhuri hükümetler teşkilatı, kuvvetler ayrılığı esasına dayalı kabul edilmektedir. Biz kuvvetler birliği esasına dayanarak hükümet tesis ettik. Bu iki teoriden hangisinin doğru olduğunu ve hangisinin milli hakimiyeti daha iyi temsil ettiğini burada izah etmeyeceğim. Meclis’te söylediğim bir uzun nutukta bu husustaki görüşümü tespit etmiştim. Bence hakikatte kuvvetler ayrılığı yoktur; kuvvetler birliği vardır.”[1]

Görüldüğü gibi, M. Kemal Cumhuriyet’e karşı çıkıyor ve bu hususta Meclis’te uzun bir konuşma yaptığını hatırlatıyor. Meclis’te yaptığı o konuşmanın ilgili kısmını da buraya alalım ve Cumhuriyet karşıtlığını daha net bir şekilde görelim:

“Vücuda gelmiş olan inkılabatın hep bu yüzden olduğunu arz etmiştim. Bu inkılabatın en mühimini malumualiniz Fransız Inkılabıkebiridir (Büyük Fransız Inkılabıdır). Inkılabat içinde en fecii ve en velûdu ve talebi hak noktai nazarından ve bütün beşeriyete, hâkimiyete tesahup fikrini vermek itibariyle fevkalâde mühim olanı budur. Fakat o dahi Fransızların arzu ettiği derecede saadetlerine kâfi değildir. Ve daha tebeddül edecektir. Ve ben eminim ki, arkadaşlar; cihanda mevcudolan tarzı hükümetlerden bir hatve daha ileriye çıkmak, bu beşeriyet için nasibolursa emin olunuz ki, bulacakları şekil, Türkiye Büyük Millet Meclisi Hükümetinin şekli olacaktır.”[2]

*

[2] no’lu dipnotla alakalı… M. Kemal’in Meclis’te yaptığı konuşmanın tutanağı…

***

Açıkça görüldüğü üzere, M. Kemal Fransız Inkılabını yani Cumhuriyet’e geçişi dahi “yetersiz” görüyor ve “Meclis Hükümeti” sisteminin Cumhuriyet idaresinden daha ileride olduğunu ilan ediyor.

Dahası var…

M. Kemal, 1 Mart 1923’te yani Cumhuriyet’in ilanından takriben 8 ay evvel Meclis’in dördüncü yasama dönemini açış konuşmasında mevcut “Meclis Hükümeti” sisteminin şeref ve namusumuzu temin edeceğini söylüyor:

“Efendiler hâkimiyeti milliye ve ounun mahfuziyetini mütekeffil olan (korunmasını sağlayan) bugünkü şekil ve ma­hiyeti idaremiz yalnız saadeti âtiyemizi (gelecekteki saadetimizi) değil, belki şerefimizi; namusumuzu ve bütün evsafı mâneviyemizi temin eder.”[3]

Ama 8 ay sonra da bu idare sistemini atıp, Cumhuriyet sistemine geçiyor. Ne oldu şeref?.. Ne oldu namus?..

Yani bir adam bu kadar çelişkili olabilir mi? Açık konuşayım… Bir mahkemede hakimlik yapmış olsam, M. Kemal’in şahitliğini kabul etmezdim.

*

[3] no’lu dipnotla alakalı… M. Kemal’in Meclis’te yaptığı konuşmanın tutanağı…

***

Ayrıca M. Kemal, Temmuz 1921’de, Erzurum’da bulunan Kazım Karabekir Paşa’ya çektiği telgrafta “Cumhuriyet olmayacak, Türkiye’nin başında Halifei Islam olacak ve bir Hükümdar Sultan bulunacaktır.” diyordu.[4]

Eminim, bazıları şimdi baya bir şaşırmıştır. Ne dersiniz… Sizce M. Kemal “yalan” mı söyledi? Yoksa Lozan’da Ingilizlerin emriyle Cumhuriyet’i kurmak mecburiyetinde mi kaldı?

Her iki ihtimalde de durum vahimdir. Zira birinde milletine alenen yalan söylemiş, diğerinde ise Ingilizlerin emriyle hareket etmiş oluyor. O halde bize “Atatürk ve Cumhuriyet düşmanları” diyen Atatürkçüler ikisinden birini beğenip seçsinler ve hiç yanılmayan, dürüst, büyük, kocaman, dââhîî, ULU ATA’larıyla övünsünler…

.

**********

.

KAYNAKLAR:

.

[1] Atatürk’ün Bütün Eserleri, cild 14, 2. Baskı, Kaynak Yayınları, Istanbul 2007, sayfa 252.

Ayrıca bakınız;

• M. Kemal, Eskişehir-Izmit Konuşmaları (1923), Yayına Hazırlayan Sadık Perinçek, Kaynak Yayınları, Istanbul 1993.
• Ismail Arar, Atatürk’ün Izmit Basın Toplantısı, Burcak Yayınevi, Istanbul 1969.
• Arı Inan, Gazi M. Kemal Atatürk’ün 1923 Eskişehir-Izmit Konuşmaları, Türk Tarih Kurumu Yayınları, Ankara 1982.

[2] TBMM Zabıt Ceridesi, Dönem 1, Cild 14, Içtima 120, 1 Aralık 1921, sayfa 439, 440.

[3] TBMM Zabıt Ceridesi, Dönem 1, Cild 28, Içtima 1, 1 Mart 1923, sayfa 16.

[4] Kâzım Karabekir, Istiklâl Harbimiz, Türkiye Yayınevi, Istanbul 1960, sayfa 983.

.

**********

.

Kadir Çandarlıoğlu

.

**********

.

Alıntılarda şu şekilde kaynak belirtiniz:

www.belgelerlegercektarih.com

*